حجاب و سندروم‌های مشاوره سیاستی
تاریخ انتشار: ۲۴ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۴۶۶۶۰۹
گروه زنان و جوانان خبرگزاری فارس؛ ابوالفضل اقبالی: نظام مشاوره و تصمیم‌سازی در جامعه ما به صورت عام دارای چالش‌ها و سندروم‌هایی است که هرکدام به نوبه خود اختلالاتی را در روند تصمیم‌گیری و سیاستگذاری کشور ایجاد می‌کنند. در عرصه حجاب به دلیل خاص‌بودگی، پیچیدگی و حساسیت موضوع، این چالش‌ها نمود و بروز بیشتری دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
1) ابهام در شاخص‌های نخبگی
اولین چالش مهم ما در عرصه مشاوره و تصمیم‌سازی در کشور، عدم تعریف مشخص و ابهام در شاخص‌های مفهوم نخبگی است که این چالش در حوزه‌های علوم انسانی پررنگ‌تر جلوه می‌کند و به صورت خاص در مسائل حوزه زنان، خانواده و حجاب بسیار نمود دارد. یعنی مشخص نیست که افراد با چه ملاک و معیاری دور میز جلسات تصمیم‌سازی کشور در این عرصه می‌نشینند و چرا میان آنها این همه اختلاف سطح(نه اختلاف نگاه) وجود دارد؟ افرادی که معلوم نیست براساس چه پشتوانه نظری یا کدام سابقه علمی و سیاستگذاری به حلقه مشاوران اصلی مسئولان و تصمیم‌گیران وارد می‌شوند. لذا در فرآیند ارائه مشورت به مسئولان، خطاهای شناختی و گاف‌های تحلیلی واضحی رخ داده و روند تصمیم‌گیری را به چالش می‌کشند.
2) ترجیحِ مشهورات به گفتارهای معتبر
دومین معضل مهم در فرآیند مشاوره و تصمیم‌گیری در کشور، علاقه وافر مسئولان و سیاستگذاران به مشهورات و حرف‌های پربسامد در جامعه و ترجیح آن نسبت به گفتارهای معتبر، علمی و دارای مبنا است. مشاوران نیز با اطلاع از این ترجیح، هیچ‌گاه درصدد بازنگری در مشهورات و مدعاهای پرتکرار برنمی‌آیند و به تکرار همان مکررات اکتفا می‌کنند. برخی از این مشهوراتِ بی‌مبنا اما دوست داشتنی در حوزه سیاستگذاری حجاب عبارتند از:
قانون حجاب باعث افزایش التهاب اجتماعی و تعمیق شکاف‌های جامعه شده است.
تصویب لایحه حجاب به ریزش سرمایه اجتماعی حاکمیت و کاهش مشارکت سیاسی مردم منجر می‌شود
جامعه ماهیتی خودتنظیم‌گر دارد و ارجاع حجاب به عرف جامعه و عدم مداخله دولت برای حل معضل حجاب بهترین گزینه است.
با تصویب و اجرای قانون حجاب، کشور مجددا تا مرز فروپاشی و سقوط پیش خواهد رفت.
مردم با قانون حجاب مخالفند! با مردم گلاویز نشوید!
ابتدا معیشت مردم را تامین کنید سپس به روسری آنها گیر بدهید!
این مشهوراتِ بی‌مبنا تا اولین حلقه‌های ملازمان و همراهان مسئولان قوا نیز رسوخ کرده است! کسی هم کوچکترین تردیدی در صحت و سقم این ادعاها ندارد.
3) سکولار اندیشیِ نخبگان
سکولار اندیشی با «علم‌گرایی» و «روشمندی» تفاوت دارد. گاهی نخبگان اجتماعی در مقام مشاوره بر اهمیت و ضرورتِ تعامل با جامعه به‌مثابه موجودی زنده و کنشگر تاکید می‌کنند و نسبت به ناکارآمدیِ «ابلاغ» و مواجهه از بالا به پایین انذار می‌دهند که این سخن کاملا علمی و روشمند است و نگارنده به عنوان یک جامعه‌شناس همواره در تمام جلسات تصمیم‌سازی بر این اصل تاکید داشته‌ام. اما گاهی ادعا می‌کنند که سیاستگذاری و مداخله ما در جامعه باید تابع جهت‌گیری‌های مردم و جامعه باشد و حاکمیت بهتر است که اولویت‌های خود را با ذائقه مردم تنظیم کند. این سخن غیر از سخن نخست است. این کاملا به معنای غلتیدن در زمین عرفی‌گرایی و سکولار اندیشی است که متاسفانه برخی از نخبگان و تصمیم‌سازان عرصه حجاب گرفتار آن هستند.
4) آمار هراسی و خطای محاسبات
چالش دیگر ما در فرآیند مشاوره نخبگان و تصمیم‌گیری مسئولان، اولا خطا در شناخت ماهیت جامعه و نظر مردم و ثانیا ترس شدید از آمار و پژوهش‌های میدانی است. فقط کافی‌ست در یک پژوهش میدانی داده‌ای مبنی بر مخالفت مردم با لایحه یا هرگونه مداخله حاکمیت در زمینه حجاب به چشم بخورد. آسمان و زمین به هم دوخته خواهد شد که چون مردم مخالفند ما نباید کاری کنیم! گویی که این آمارها هم اکنون از آسمان نازل شدند و همچون وحی غیرقابل خدشه هستند. در حالیکه پژوهشگران و عالمان مطالعات اجتماعی می‌دانند که آمارها از منظرهای مختلف قابل ارزیابی و مناقشه هستند و با صرف ادعای یک یا چند پژوهش میدانی نمی‌توان فهم متقن و بلاخدشه درباره جامعه کسب کرد. تفصیل این سخن را قبلا در یادداشتی تحت عنوان «لایحه حجاب و هیولای آمار» عرض کرده‌ام.
5) مرکزگرایی مفرط نخبگان
یکی دیگر از سندورم‌های آزاردهنده در مسیر تصمیم‌سازی حجاب این است که مشاوران و نخبگان موثر در این عرصه از معضلی به نام مرکزگرایی و تعمیمِ اقتضائات تهران به کل کشور رنج می‌برند. اغلب مشاوران و ملازمان مسئولان فاقد ادراک مساله حجاب در مقیاس ملی هستند و امکان انتزاع و فراتر رفتن از سطح واقعیتِ اجتماعیِ پیرامون خود را ندارند. لذا تلقی آنها از موضوعاتی چون «نرخِ کشف حجاب»، «میزانِ همراهی مردم با لایحه»، «انسجام اجتماعی»، «عرف» و... کاملا متاثر از تجربه زیسته تهرانیزه شده آنهاست و فاقد اعتبار کافی برای تحلیل وضعیت کشور در سطح ملی هستند.
چالش‌های دیگری نیز در فرآیند تصمیم‌سازی و مشاوره در عرصه حجاب همچون «جامعه‌بسندگی»، «سیاست‌زدگی»، «انفعال» و... وجود دارند که به دلیل اطاله کلام از ذکر آنها صرف نظر می‌کنم.
پایان پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: قانون حجاب پوشش تصمیم سازی تصمیم گیری
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۴۶۶۶۰۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جایگاه گشت ارشاد در لایحه عفاف و حجاب؟
احد آزادی خواه، نماینده مجلس در خصوص حضور گشت ارشاد و ایجاد فضای دو قطبی در جامعه گفت: رهبر معظم انقلاب فرمودند، حجاب در کشور ما از نظر قانونی و شرعی جایگاه ویژه داشته و مشخص است. راهبرد ما باید دفاع از حجاب از نگاه شرعی و قانونی باشد. اما اینکه در شیوه دفاع چگونه باید اقدام کنیم؛ بنده به هیچ عنوان اقدام قهری و برخی از برخوردهایی که اخیرا برای مقابله با بدحجابی انجام می‌شود را به هیچ عنوان قابل دفاع و موثر نمی‌دانم.
وی در گفتگویی که با ما داشته، افزود: به این نکته باید توجه کرد که رهبر معظم انقلاب و بسیاری از صاحب نظران در کشور همواره از تمام زنان با حجاب و بد حجاب جامعه دفاع کردند تا به نظام بدبین نشوند. بنده احساسم این است که شیوه‌های ترویج امر ونهی و ترویج عفاف و حجاب نباید به گونه‌ای باشد که عده‌ای را نسبت به اصل نظام یا کشور بدبین کند.
آزادی خواه در خصوص برخورد گشت ارشاد با شهروندان گفت: گشت ارشاد و فرماندهی انتظامی یکی از گام‌ها در ترویج حجاب است، پس دستگاه‌های فرهنگی، آموزشی ما کجا هستند؟ ما نباید انتهای زنجیر را ملزم کنیم که صرفا با قوه‌ی قهریه با بدحجاب‌ها برخورد کنند، بلکه ده‌ها گام باید قبل از آن انجام شود. مانند آموزش و پرورش، فرهنگ، کار‌های ترویجی و.... دستگاه‌ها، وزارتخانه‌ها و سازمان‌های بسیار زیادی متولی در این امر هستند که باید کار‌هایی را انجام دهند. در گام نهایی نیز گشت ارشاد باید صرفا با معدود افرادی که حساب شده و سازمان یافته اهداف خاصی را دنبال می‌کنند، برخورد کند، نه با شهروندانی که در جامعه حضور دارند.
آزادی‌خواه در پاسخ به این سوال که چرا ما با برخی دوگانگی‌ها در برخورد با زنان که نمونه آن را در تصاویر صداوسیما و زمان راهپیمایی و انتخابات، شاهد هستیم، مواجهیم؟ گفت: بنده نظرم بر این است که باید این مسأله را به عنوان یک راهبرد اصلی اثبات کنیم که نگاه حاکمیت به تمام زنان و مردان جامعه یکی است و همه برایمان حرمت دارند و صاحب حقوق اجتماعی هستند. البته ما موظف هستیم در رابطه با اصول خود تبلیغ، ترویج و دفاع کنیم. یکی از اصول ما عفاف و حجاب است، اما این تبلیغ نباید به گونه‌ای باشد که دوگانه‌ای در کشور ایجاد کنیم که نیمی را صاحب حقوق بدانیم و نیمی دیگر را صاحب حقوق ندانیم.
وی ادامه داد: این دوگانه‌ای را که رهبر معظم از آن انذار فرمودند، می‌تواند غده‌ای سرطانی در جامعه باشد. این بیانی که حاج قاسم سلیمانی در رابطه با دختران جامعه فرمودند، بیان گمشده‌ی امروزه ما است. این دخترانی که امروزه پای صندوق رأی و راهپیمایی می‌آیند و دوربین‌های صداوسیما آنها را پخش می‌کند نشان می‌دهد که اینها علاقه‌مند به نظام و کشور هستند که اگر با اینها به درستی برخورد شود، خواهید دید که به قول قرآن: «وَرَأَیْتَ النَّاسَ یَدْخُلُونَ فِی دِینِ اللَّهِ أَفْوَاجًا».
اگر در لایحه‌ی عفاف و حجاب بنا باشد گشت ارشاد نباشد، حتما ملاک برای ما قانون است
وی در پاسخ به این سوال که اگر لایحه حجاب و عفاف به سرانجام برسد تکلیف گشت ارشاد به کجا خواهد رسید؟ گفت: معیار برای ما قانون است و اگر در لایحه‌ی عفاف و حجاب بر این باشد که مثلا گشت ارشاد یا اقدامات مشابه آن نباشد، حتما ملاک برای ما قانون است.
منبع: جماران
tags # گشت ارشاد سایر اخبار
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است